Stałe instalacje gaśnicze

Projektujemy i wykonujemy instalacje tryskaczowe, zraszaczowe i wewnętrzne sieci hydrantowe

STAŁE INSTALACJE GAŚNICZE
(zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów; Dz. U. z 2010r. Nr 109, poz. 719)

Stosowanie stałych urządzeń gaśniczych związanych na stałe z obiektem, zawierających zapas środka gaśniczego i uruchamianych samoczynnie we wczesnej fazie rozwoju pożaru, jest wymagane w:
1) archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych;
2) muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora 
Zabytków w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej;
3) ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych o znaczeniu krajowym.

Stosowanie stałych samoczynnych urządzeń gaśniczych wodnych jest wymagane w:
1) budynkach handlowych lub wystawowych:
a) jednokondygnacyjnych, w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I o powierzchni powyżej 8 000 m2,
b) wielokondygnacyjnych, w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I o powierzchni powyżej 5 000 m2;
2) w budynkach o liczbie miejsc służących celom gastronomicznym powyżej 600;
3) budynkach użyteczności publicznej wysokościowych;
4) budynkach zamieszkania zbiorowego wysokościowych.
Obiekty wyposażone w stałe urządzenia gaśnicze mogą być niewyposażone w system sygnalizacji pożarowej (warunek powyższy nie dotyczy obiektów, w których system sygnalizacji pożarowej jest niezbędny do uruchamiania urządzeń przewidzianych do funkcjonowania podczas pożaru).

Do najczęściej spotykanych stałych urządzeń gaśniczych zalicza się:
• instalacje tryskaczowe ,
• instalacje zraszaczowe,
• instalacje mgły wodnej,
• stałe urządzenia gaśnicze gazowe,
• instalacje wykrywania i gaszenia iskier,
• instalacje pianowe,
• instalacje proszkowe,
• specjalne urządzenia gaśnicze,
• instalacje redukcji zawartości tlenu (inertyzujące).

W celu wyboru najlepszych rozwiązań z zakresu ochrony przeciwpożarowej, w tym zastosowania stałych urządzeń gaśniczych, sporządzane są scenariusze pożarowe. 
Scenariusze te powinny być wykonywane przez projektantów mających odpowiednie kompetencje w zakresie projektowania m.in. stałych urządzeń gaśniczych.

Zasada działania instalacji tryskaczowej

Instalacja składa się z sieci przewodów rurowych z wieloma zamkniętymi mechanicznie otworami wylotowymi wody gaśniczej. Jeśli w obszarze jednego z otworów wylotowych osiągnięta zostanie określona temperatura, zamknięcie otwiera się i woda gaśnicza jest rozpylana. Pozostałe tryskacze pozostają zamknięte.

Zasada działania instalacji zraszaczowej

W sytuacji, gdy istnieje potrzeba, aby tryskacze nie otwierały się kolejno, lecz aby cała strefa została równocześnie wypełniona środkiem gaśniczym. Instalacje zraszaczowe są w szczególności stosowane w obszarach, w których należy liczyć się z szybkim rozprzestrzenianiem się pożaru. W tym przypadku ma miejsce zraszanie obszarów w pobliżu pożaru. W takich wypadkach cały obiekt może być objęty działaniem stałych urządzeń gaśniczych innego rodzaju lub zabezpieczony gaśnicami, natomiast instalacja zraszaczowa skierowana jest na powierzchnie lub urządzenia najbardziej narażone na powstanie pożaru.

Najczęstsze zastosowanie tego typu instalacji można spotkać w następujących obiektach:
• użyteczności publicznej (np. teatry, sceny),
• produkcyjne i magazynowe (np. elektrownie – systemy transportowe, energetyka – transformatory olejowe, fabryki– tunele kablowe, fabryki – ochrona maszyn, zakłady recyklingu, magazyny cieczy palnych, petrochemia – chłodzenie zbiorników paliw).

Zasada działania instalacji gaśniczej z wykorzystaniem mgły wodnej

Instalacje mgły wodnej wytwarzają małe krople, które poprawiają wymianę ciepła. Instalacje mgły wodnej są bardziej wrażliwe na błędy wykonawcze od pozostałych rodzajów stałych urządzeń gaśniczych, w związku z czym należy dokładnie przestrzegać właściwych wytycznych dotyczących projektowania i instalowania. Przepływy powietrza mogą znacząco zakłócić skuteczność gaszenia.

Podczas gaszenia pożaru, oprócz opisanych efektów chłodzenia, może wystąpić dodatkowo inertyzacja (dostarczanie substancji obojętnych w celu zapobieżenia tworzeniu się atmosfer wybuchowych i zjawisk pożarowych). Do tego konieczne jest jednak parowanie wody oraz docieranie małych kropel do pożaru. Dlatego też nie można z góry zakładać, że inertyzacja pomieszczenia wystąpi w przypadku instalacji mgły wodnej. Skuteczność mgły wodnej nie odpowiada skuteczności gaszenia instalacji gaśniczej gazowej, w przypadku której stężenie umożliwiające gaszenie jest wytwarzane w całej objętości pomieszczenia.

Najczęstsze zastosowanie tego typu instalacji można spotkać w następujących obiektach:
• usługowo – handlowych, produkcyjno-magazynowych (np., garażach, tunelach kablowych),
• użyteczności publicznej (np. biurach, hotelach),
• indywidualnych obszarach (np. ochronie urządzeń, kabinach lakierniczych, pomieszczeniach do testów silników).

Zasada działania instalacji wykrywania i gaszenia iskier

Instalacje te są przeznaczone do gaszenia wykrytych iskier, powstających w procesie obróbki i przedostające się do pneumatycznych przewodów transportowych.
Instalacje te gaszą iskry poprzez rozpylenie niewielkich ilości wody do strumienia przewodu transportowego. Dzięki temu położone dalej urządzenia, takie jak filtry i zasobniki wiórów itd., są chronione przed ryzykiem pożaru i eksplozji. W wielu przypadkach instalacje gaszenia iskier mogą gasić iskry podczas trwającej produkcji bez powodowania jakichkolwiek przerw w produkcji. Detektory iskier umożliwiają uruchomienie dalszych funkcji zabezpieczających i sterujących, takich jak na przykład przekierowanie strumienia do separatora iskier oraz automatyczne wyłączenie elementów instalacji.

Stosowane obecnie normy zajmują się najczęściej takimi materiałami jak drewno, tekstylia, mąka, które są zazwyczaj przenoszone za pomocą pneumatycznych systemów transportowych. Instalacje gaszenia iskier można podzielić na dwie części: wykrywanie iskier oraz gaszenie lub separacja iskier.

Zasada działania instalacji gaśniczych gazowych

Instalacje gaśnicze gazowe są stosowane w sytuacjach, gdy inne instalacje gaśnicze (np. wodne instalacje gaśnicze) nie mogą zapewnić założonych celów ochrony np. w pomieszczeniach IT, magazynach chemicznych lub w przypadku składowania palnych cieczy. Skuteczność gaszenia instalacji gaśniczej gazowej opiera się na zasadzie, że w wyniku dostarczenia wystarczającej ilości gazu gaśniczego do chronionej strefy, wytwarzane jest stężenie gazu gaśniczego, w przypadku którego proces spalania nie może być podtrzymywany. Stężenie to powinno być w razie potrzeby utrzymane przez dłuższy czas, aby uniemożliwić powtórne zapalenie materiału palnego. Czas wyładowania i retencji, jak i stężenie gazu gaśniczego zależą od gęstości obciążenia ogniowego oraz stanu szczelności pomieszczenia. W przypadku prawidłowego projektowania i zgodnego z wytycznymi montażu pożar jest bezpiecznie gaszony w krótkim czasie.

Najczęstsze zastosowanie tego typu instalacji można spotkać w następujących obiektach:
• użyteczności publicznej (np. serwerownie, magazyny dzieł sztuki, archiwa, biblioteki),
• produkcyjne i magazynowe (np. fabryki – maszyny, rozdzielnie elektryczne, elektrownie wiatrowe, kabiny lakiernicze, serwerownie i centra przetwarzania danych).

Zasada działania instalacji inertyzujących i redukujących zawartość tlenu w powietrzu

Instalacje inertyzujące i redukujące zawartość tlenu w powietrzu mają za zadanie zapobieganie tworzeniu się wybuchowych mieszanin lub powstawaniu ew. rozprzestrzenianiu się otwartych pożarów poprzez dodawanie gazów obojętnych (CO2, azot, gazy szlachetne). Instalacje inertyzujące i redukujące zawartość tlenu nie mają za zadania gaszenia pożarów. W przeciwieństwie do instalacji gaśniczych gazowych, instalacje inertyzujące i redukujące zawartość tlenu w powietrzu mają za zadanie zapobieganie tworzeniu się wybuchowych mieszanin lub powstawaniu i ew. rozprzestrzenianiu się otwartych pożarów.